NMBS veroordeeld tot 210.000 euro boete voor kankerverwekkend chroom-6 in werkplaats

Jan Buelens en Jo Dereymaeker van PROGRESS Lawyers Network traden in deze procedure op namens de arbeiders. 

De NMBS is veroordeeld tot een boete van 210.000 euro nadat arbeiders in de werkplaats in Gentbrugge werden blootgesteld aan de kankerverwekkende stof chroom-6. De arbeiders krijgen geen burgerrechtelijke schadevergoeding door een technisch detail dat werkgevers daarvan immuniteit geeft. “Het belangrijkste voor ons is de principiële veroordeling”, reageren de arbeiders.

Bij de ontmanteling van oude MR-75-treinstellen kwamen de arbeiders in aanraking met chroom-6. Die stof is net als asbest niet schadelijk in vaste vorm, maar kan als stof wel via de longen, via inslikking of via opname door de huid nefaste gevolgen hebben, zoals kanker. Bij het afschuren en afslijpen van de oude verf van de treinstellen zijn die giftige stofwolken vrijgekomen. Ongeveer 70 arbeiders zouden aan de stof blootgesteld zijn.

De arbeiders spanden een rechtszaak aan tegen de NMBS. In de rechtbank was er discussie over hoeveel chroom-6 effectief schade kan veroorzaken. Maar de rechter was duidelijk in het vonnis: “De blootstelling moet zo laag mogelijk gehouden worden”, klonk het vonnis. “Elke blootstelling houdt per definitie een contaminatie in. Daar tilt de rechtbank zwaar aan.”

Geen schadevergoeding

De rechter was ook bijzonder streng voor het feit dat de NMBS al zeker sinds 2008, jaren voor de start van de werken, op de hoogte was van de gevaren en desondanks naliet om maatregelen te ondernemen of een risicoanalyse uit te voeren. “Er was een schrijven van de preventiedienst aan alle werkplaatsen, waaronder ook die in Gentbrugge en aan alle interne preventieadviseurs over het gevaar van chroom-6. Maar ondanks de vaststaande wetenschap en het gekende risico zijn er geen correcte risicoanalyses gebeurd. Dat zou het gevaar in ieder geval in kaart hebben gebracht. Maar nu zijn de maatregelen te weinig of niet uitgevoerd”, klonk het. Alle aanklachten en verzwarende omstandigheden werden weerhouden en de NMBS moet een boete van 210.000 euro betalen.

De werknemers vroegen een schadevergoeding en een garantie dat ze bij toekomstige gezondheidsproblemen altijd bij de NMBS zouden kunnen aankloppen. Op dit moment is er namelijk nog geen enkele arbeider ziek geworden, waarbij de gezondheidsproblemen ontegensprekelijk gelinkt zijn aan chroom-6. Die vraag werd onontvankelijk verklaard. Door een technische bepaling is een werkgever namelijk vrijgesteld van het betalen van burgerrechtelijke schadevergoedingen. “Het belangrijkste voor ons was toch die veroordeling”, klinkt het bij de arbeiders. “Dat schept een belangrijk precedent. We zijn blij dat de rechter gezegd heeft wat wij al vier jaar zeggen.”

Ziek

“We zagen het al komen dat er geen vergoeding uitgesproken zou worden, want dat was een van de argumenten bij de behandeling", reageert advocaat van de arbeiders Jan Beulens. “We hadden gehoopt op een minder traditionele uitspraak zodat mijn cliënten bij ziekte toch bij de NMBS terecht konden, maar dat mocht niet zijn. Maar nu is wel een belangrijk precedent geschapen, want nu is duidelijk gesteld dat de minste hoeveelheid chroom-6 schadelijk is.”

Intussen blijft bij de arbeiders de vraag of ze ziek zullen worden door de blootstelling. “Enkelen van ons zijn intussen met pensioen en beginnen nu klachten te vertonen. Maar is dat door die chroom-6 of niet? Dat weten we dus niet.”