Geweld tegen vrouwen is een wereldwijde epidemie die steeds feller woedt
Zohra Othman is districts-schepen van Borgerhout (PVDA) en advocate bij Progress Lawyers Network.

Het was een mooi vooruitzicht: weekendje Londen, even weg van de drukte. Terwijl ik mijn bagage aan het pakken was, begon mijn gemoed te keren. Neen, niet door de treinstaking, wel door het nieuws over geweld op vrouwen. Het nieuws over een groep jongeren, van Noord-Afrikaanse origine werd gezegd, die zich op nieuwjaarsnacht in Keulen vergreep aan onschuldige vrouwen. Geweld tegen vrouwen is barbaars. En zo kwam ik opnieuw in Londen, op een congres in november.

'Globaal gezien gaat de toestand van geweld tegen vrouwen erop achteruit en indien het een epidemie zou zijn, was de nood- toestand uitgeroepen'

RASHIDA MANJOO, ZUID-AFRIKAANSE PROFESSOR

Ik nam als advocate deel aan het International Congres on Women's Rights, georganiseerd door de Haldane Society aan de London South Bank University. Sprekers uit alle delen van de wereld kwamen er getuigen over de situatie van vrouwen in hun land. Wie mij bijzonder bijbleef, was de Zuid-Afrikaanse professor Rashida Manjoo, die binnen een mandaat van de VN onderzoek heeft gedaan naar geweld tegen vrouwen in verschillende landen, ook Europese. Haar balans was bikkelhard: "Geen enkel land kan stellen dat er een substantiële vooruitgang is bereikt. Globaal gezien gaat de toestand van geweld tegen vrouwen erop achteruit en indien het een epidemie zou zijn, was de noodtoestand uitgeroepen."

Ook de getuigenis van de Koerdische oorlogsvluchtelinge Houzan Mahmoud was pakkend. Zij vertelde het verhaal van een Koerdisch dorpje dat door rebellen werd aangevallen. Oudere vrouwen werden vermoord, de vruchtbare vrouwen verkracht en de jonge meisjes ontvoerd om als seksslavinnen te worden verkocht. Dit feit haalde niets eens het nieuws. Ook zij was hard voor de internationale gemeenschap: "Geen veroordeling, geen bestraffing, geen maatregelen werden afgekondigd om vrouwen te beschermen tegen deze monsterlijke feiten. Geen woord, enkel stilzwijgen."

De nasleep van het Keulse verhaal deed mij nog meer denken aan de procedure die de Britse advocate Nicola Marshall voert voor 23 Keniaanse en 14 Oegandese jonge vrouwen. Ze werden tussen 1999 en 2013 door eenzelfde piloot van British Airways misbruikt. De piloot had door zijn beroep toegang tot de lokale gemeenschap, waar hij veel aanzien genoot en de vrouwen straffeloos kon misbruiken als privéseksslavin. Het was een ngo die deze praktijk ontdekte, de misbruikte vrouwen bijeenbracht en een advocatenkantoor aansprak om de man en de Britse luchtvaartmaatschappij te laten veroordelen. British Airways weigerde de piloot te ontslaan en ontkent elke verantwoordelijkheid.

Als ik niet op het congres was, had ik wellicht nooit wat van al die verhalen vernomen. Keulen, Zuid-Afrika, Turkije, Groot-Brittannië: de lijst is schier eindeloos. Frankrijk heeft zijn zaak DSK en in de VS lijkt Bill Cosby zich binnenkort ook te moeten verantwoorden voor het een en ander.

'Het is moeilijk vol te houden dat geweld tegen vrouwen alleen een probleem is van de ingebakken genderapartheid van de islamitische cultuur'

Het is moeilijk vol te houden dat geweld tegen vrouwen wereldwijd alleen een probleem is van de ingebakken genderapartheid van de islamitische cultuur, zoals Darya Safia stelt. Ook in België is er een groot probleem van seksisme, aanranding en verkrachting. Een op de drie vrouwen is al in aanraking gekomen met seksuele intimidatie of verkrachting. Darya zegt dat gelukkig maar een minderheid van de moslims zo over vrouwen denkt, waarom dan de feiten per se willen culturaliseren?

Ik gruwel van zoveel misprijzen voor de fysieke integriteit van iemand anders. Ik ben nochtans opgegroeid in een gezin met een moslimachtergrond. Mijn vader werd in de jaren 70 naar België gehaald om te werken op de scheepswerven. Een moslim, een harde werker. Ik mocht studeren, net als mijn zussen, door zijn labeur. Hij eiste respect voor iedereen, in de eerste plaats voor vrouwen.
Daders van geweld tegen vrouwen moeten worden gestraft, los van wie ze zijn
Vooral zijn dochters moesten het goed doen, zodat ze nooit van iemand afhankelijk zouden zijn. Mijn moeder zou eigenhandig elke man hebben aangepakt - moslim of niet - die ook maar een verkeerde blik op een van haar dochters had durven te werpen, mijn broers moesten ons als gelijke met respect en zorg behandelen. Mijn vader, broers, neven en mannelijke collega's zijn vandaag opgestaan in een land waar ze met de vinger worden gewezen omwille van hun moslimachtergrond.

Het standpunt van Darya Safai speelt in de kaart van zij die seksuele intimidatie en verkrachting tot elke prijs willen culturaliseren. Zij staan niet stil bij de aantasting van de fysieke integriteit. Zij zoeken gelijk welk voorwendsel om de samenleving verder te verdelen. Dat is verwerpelijk.

Op het vrouwencongres in Londen werden maatregelen voorgesteld waarbij geen enkele groep werd gestigmatiseerd. Daders van geweld tegen vrouwen moeten worden gestraft, los van wie ze zijn. De internationale gemeenschap moet haar verantwoordelijkheid opnemen door geweld tegen vrouwen als een universele mensenrechtenschending op te nemen in internationale verdragen en zo overheden te dwingen effectief bescherming te bieden aan vrouwen, waar ook ter wereld tegen wie dan ook.

Lees het artikel in De Morgen: http://www.dm.be/s/ax-1452301203379/2hfFay

Zohra Othman, 
Districtschepen Borgerhout, 
Advocate Progress Lawyers Network